کود مرغوب شناسایی ورمی کمپوست با کیفیت

روش تولید کود مرغوب ورمی کمپوست

بر اساس تحقیقات انجام شده در دنیا اثبات شده است که کود مرغوب ورمی کمپوست تولیدی  ، مربوط به روش های راکتوری با دستگاه های خاص می باشد . روش متداول بعدی روش پشته ای است که در ایران بسیار فراگیر می باشد آنهم به شرط رعایت اصول و قواعد مربوط به خودش می تواند کود مرغوب تولید شود . این روش که روشی سنتی بوده برای سطوح بزرگ و تولید انبوه کاربرد دارد و برای کسانی است  که دارای گاوداری و زمین شخصی در مجاورت گاوداری بوده و هدف اصلی تولید کود در مقیاس بزرگ می باشد. در این روش توده آماده شده و در سطح زمین به صورت پشته ای ( توده های طویل ) با طول متفاوت ۲۰ تا ۸۰ متر و  ارتفاع ۵۰ سانتی متر قرار داده میشود. دراین سیستم کیفیت کود چندان رضایت بخش نیست . ( ادواردز ۱۹۹۵) قرار گرفتن بستر تولید در معرض تغییرات عوامل محیطی و از طرفی طولانی بودن فرآیند تولید ( ۴ تا ۵ ماه ) ازمعایب این روش به شمار میرود . برای سهولت در جدا نمودن کرم از بستر ، مواد تازه را میتوان همجوار با بستر آماده شده اضافه نمود و کرم ها را در این حالت به سمت مواد غذایی تازه حرکت میکنند و عمل جدا سازی به صورت طبیعی انجام میگیرد. این روش بیشتر در مناطق  گرمسیری در استان های فارس ، بوشهر ،یزد مورد بهره برداری  قرار میگیرد.

ظاهر کود مرغوب ورمی کمپوست

ظاهر کود مرغوب بایستی سیاهرنگ باشد چنانچه کود رنگ قهوه ای یا متمایل به قهوه ای داشت بدانید که عملیات کمپوست سازی ناقص صورت گرفته و یا به زبانی ساده تر کود گاوی توسط کرم کمپوستر خورده نشده است .

کود مرغوب ارگانیک ورمی کمپوست چیست

بگذارید ساده تر بیان کنم در اصل ورمی کمپوست همان مدفوع یا کود کرم خاکی است که سیاهرنگ و فاقد هرگونه آلودگی می باشد .( زیرا کرم خاکی بسیاری از آنزیم های موجود در طبیعت را از بدن خود تولید و ترشح می کند که تمامی عوامل بیماری زا و میکروب های محیط را از بین می برد.) چون معمولا بستر تولید ورمی کمپوست کود گاوی است بنابراین رنگ  ، می تواند شاخص مناسبی برای تشخیص کود مرغوب از نامرغوب باشد .

کود مرغوب سرند شده ورمی کمپوست

با سرند کود ورمی کمپوست می توان بر کیفیت و ارزش آن افزود زیرا با این کار سنگ و کلوخ و چوب و غیره از کود خارج شده و کودی یکدست شبیه به چای کله مورچه ای باقی می ماند . توجه کنید کود سرند شده حتما باید با سرند ریز ( مش ۳ یا ۴ میلی متر ) سرند شده باشد . پس صرفا به گفته دلالان و یا فروشندگان کود ورمی کمپوست  اکتفا نکنید چه بسا کود با مش ده میلی متر  سرند شده باشد که می توان گفت با کود سرند نشده تفاوت چندانی  نخواهد داشت .

ورمی کمپوست رسیده و سرند شده

آزمایش ساده برای تشخیص کود مرغوب ورمی کمپوست

گفتیم که ورمی کمپوستی که به روش پشته ای با ارتفاع بیش از ۵۰ سانتی متر تولید شود قطعا تقلبی است و یا همان کود گاوی است ونباید به تاییده ها و ارایه آنالیز و دیگر ادعاهای تولید کننده چندان توجه کرد . حال با آزمایشی ساده می توانیم پی به این موضوع برد . مقداری از کود را داخل کیسه ای نایلونی ریخته و به اندازه خیس شدن به آن آب اضافه نمایید . سپس درب کیسه را محکم بسته و ۴۸ ساعت بعد درب کیسه را باز کنید . بوی کود مرغوب ورمی کمپوست رسیده و مرغوب شبیه به بوی خاک برگ یا خاک جنگل یا نم گلدان دارد که بوی نامطبوعی نیست چه بسا برای برخی افراد مطبوع باشد ،  این یکی از خواص ویژه کود مرغوب ارگانیک ورمی کمپوست است که در بسیاری از منابع از آن به عنوان کودی فاقد بو یاد شده است . ولی اگر بوی گند که شبیه بوی گند کود تازه گاوی داشت بدانید که ورمی کمپوست نامرغوب و کود گاوی پایه تبدیل به ورمی کمپوست نشده است .

روش های متداول  تولید ورمی کمپوست در دنیا

روش های متنوعی برای تولید کود مرغوب آلی ورمی کمپوست وجود دارد که تعدادی از روش های عملی و علمی که منجر به تولید موفق و محصول با کیفیت می شود و در بسیاری از منابع و کتب علمی در این زمینه اشاره شده است عبارتند از : ۱ روش سبدی ۲ روش پشته ای در فضای روباز و یا محیط سرپوشیده ۳ تولید به روش تانک ۴ تولید به روش مش یک طبقه و چند طبقه ۵تولید ورمی کمپوست به روش راکتوری (که شامل دستگاه های متنوعی می باشد) ۶تولید کود آلی ورمی کمپوست به روش خانگی سطلی

هوادهی و ارتفاع کود مرغوب ورمی کمپوست

عمل هوادهی در روش روباز پشته ای نیاز است انجام گردد. زیرا در میان توده که کرم ها مشغول فعالیت تولید هستند ، در اثر فعالیت آنها مواد گازی از جمله گاز متان تولید میشود که باعث از بین رفتن کرم ها میشود. بنابر این لازم است به طور متناوب توده به هم زده شود تا گاز متان از داخل توده خارج شده و کرم ها فعالیت خود را ادامه دهند. بسته به روش تولید ابزارهای دستی و مکانیزه مختلفی برای این کار وجود دارد. در حال حاضر این کار در ایران با روش دستی و با ابزاری شبیه شن کش انجام میگردد.

هوادهی اصولی بستر ورمی کمپوست

نکته بسیار مهم تولید ورمی کمپوست پشته ای

بنابراین همانطور که ملاحظه میشود با افزایش ارتفاع پشته بنابر منابع علمی معتبر عملا کمپوست سازی انجام نمیشود و اگر ارتفاع پشته بیش از ۵۰ سانتی متر باشد چه بسا شاهد تولید بیشتر در فضای کمتر خواهیم بود لیکن لایه های زیرین پشته توسط کرم ایزینیا خورده نخواهد شد و همان کود گاوی باقی خواهد ماند و این نکته بسیار مهمی است .

تولید کود مرغوب ورمی کمپوست  پشته ای در محوطه سر پوشیده

کلیه عملیات دراین روش مشابه روش روباز است فقط سطح توده توسط مصالح مختلف از جمله پلاستیک ، پوشال ، ایرانیت ، موادی از جنس حصیر و سرشاخه درخت با پایه های چوبی و یا پارچه ضخیم و به طور کلی سایبان های مختلف پوشیده میشود. این روش در مناطق سردسیری کشور از جمله استان های غربی و استان خراسان رضوی و خراسان شمالی و جنوبی کاربرد گسترده دارد. در این روش کیفیت کود تولید شده بهتر بوده و زمان تولید کوتاه تر میباشد. ارتفاع سایبان را میتوان ۲ تا ۳ متر در نظر گرفت . از قرار دادن پلاستیک برای پوشانیدن سطح بستر خودداری شود ، زیرا لایه پلاستیک باعث افزایش درجه حرارت و جمع شدن گازهای مختلف در بستر می شود.تولید ورمی کمپوست به روش پشته ای گرچه هزینه کمتری دارد ولی نسبت به دستگاه های مدرن از کیفیت کمتری برخوردار است .

ویژگی‌های ورمی کمپوست آماده و با کیفیت 

ورمی کمپوست آماده و رسیده دارای رنگ تیره می‌باشد و با داشتن رطوبتی قابل قبول بین دو انگشت حالت صابونی و لغزنده به خود می‌گیرد.

بی‌بو بودن در ورمی کمپوست مطلق نیست و ورمی کمپوست مرطوب بویی کمی خفیف تر و نزدیک به خاک دارد.

دانه بندی مشخص ورمی کمپوست نشانه دیگر از مطلوبیت ورمی کمپوست می‌باشد که البته لازم است ذکر شود که دانه بندی خوب با سرند مناسب و همچنین به موقع سرند کردن بستر از لحاظ رطوبتی رابطه‌ای مستقیم دارد.

آبگیری ورمی کمپوست یک خاصیت منحصر به فرد برای این کود می‌باشد بگونه‌ای که در انتهای زمان تولید شما پی می‌برید که بسترهای شما دارای رطوبت بالایی می‌باشد و زمان و تکرار آبیاری شما کاهش میابد و این موضوع نیز نشانه‌ای از وجود ورمی کمپوست می‌باشد.

در ورمی کمپوست آماده شما دانه‌های تیره که همان ورمی کمپوست یا مدفوع کرم است می‌بینید و باقی‌مانده از بستر اولیه نیمه تجزیه شده یعنی تخم گیاه یا آفت در آن مشاهده نمی‌شود و به واقع برد این کود بدلیل نداشتن تخم علف هرز و آفت می‌باشد.

منبع:

ورمی کمپوست ، فناوری تولید و فرآوری – انتشارات سخن گستر – تالیف مهندس مهدی عباس زاده

ویکی پدیا

مطالب مرتبط :

کود باغ فضای سبز چمن ورمی کمپوست

آزمایشات و تحقیقات ورمی کمپوست

کود باغی ورمی کمپوست مناسب باغچه ویلا

ورمی کمپوست و محیط زیست